سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، پنج فایدۀ یاد مرگ را از لسان مبارک امیرالمؤمنین علی علیه السلام منتشر می کند.
یاد مرگ انسان را از بازی دنیایی بازمی دارد
ياد مرگ سبب بازداشتن انسان از بيهودگى و بازى هاى دنيوى مى شود: مولای متقیان می فرماید: «أَمَا وَ اللَّهِ إِنِّي لَيَمْنَعُنِي مِنَ اللَّعِبِ ذِكْرُ الْمَوْتِ» به خدا سوگند، ياد مرگ مرا از هزل و بيهودگى منع مىكند. (1)
مانع انجام کار زشت می شود
انديشه مرگ مانع انجام كارهاى زشت و ناروا است: «أَلَا فَاذْكُرُوا هَاذِمَ اللَّذَّاتِ وَ مُنَغِّصَ الشَّهَوَاتِ وَ قَاطِعَ الْأُمْنِيَاتِ عِنْدَ الْمُسَاوَرَةِ لِلْأَعْمَالِ الْقَبِيحَةِ» هان! [مرگ] برهم زننده لذت ها، تيره كننده شهوت ها و نابودكننده آرزوها را به ياد آريد؛ آنگاه كه به كارهاى زشت شتاب مىآوريد» (2)
سبب سرعت در کار خیر می شود
ياد مرگ موجب انجام دادن اعمال و كردار نيك مىشود: «وَ مَنِ ارْتَقَبَ الْمَوْتَ سَارَعَ فِي إِلَى الْخَيْرَاتِ» آن كه مرگ را چشم داشت، در كارهاى نيك پاى پيش گذاشت» (3)
انسان را به کم راضی می کند
تذكر مرگ سبب بى رغبتى و كم خشنودى در دنيا مى شود: «وَ مَنْ أَكْثَرَ مِنْ ذِكْرِ الْمَوْتِ رَضِيَ مِنَ الدُّنْيَا بِالْيَسِيرِ»
آن كه مرگ را بسيار ياد كند، از دنيا به اندك خشنود شود. (4)
یاد مرگ باعث عبرت آموزی است
انديشۀ مرگ و تفكّر در مردگان پيشين، باعث عبرت آموزى است: «لَقَدِ اسْتَخْلَوْا مِنْهُمْ أَيَّ مُدَّكِرٍ وَ تَنَاوَشُوهُم... وَ لَأَنْ يَكُونُوا عِبَراً أَحَقُّ مِنْ أَنْ يَكُونُوا مُفْتَخَراً».
پنداشتند كه جاى مردگان تهى است؛ حال آنكه سخت مايه عبرت اند ... [مردگانشان] مايۀ پند باشند، بهتر است تا وسيلۀ فخر و بزرگوارى» (5)
پاورقی:
(1). نهج البلاغه، ص 115.
(2). همان، ص 145.
(3). همان، ص 473.
(4). همان، ص 536.
(5). همان، ص 338.